Türkiye’de Dünden Bugüne Hekim Dışı Anestezi Çalışanlarının Eğitimi
No Thumbnail Available
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesinde ve yaşamın sağlıklı şekilde devam ettirilmesinde hekim dışı sağlık çalışanlarının rolü büyük olup sağlık hizmetleri multidisipliner bir yaklaşımla sunulduğunda istenilen sonuçlara ulaşılabilmektedir. Türkiye’de sağlık eğitiminin verildiği tıp fakülteleri ve sağlık fakülteleri/yüksekokulları dışında, ön lisans düzeyinde sağlık eğitimi verilen sağlık hizmetleri meslek yüksekokulları (SHMYO) da bulunmaktadır. Anestezi uygulamalarının tehlikeli ve risk taşıyan girişimler olması, bu uygulamalarda komplike araç-gereç ve farmakolojiklerin kullanılması, cerrahi girişim öncesi, cerrahi girişim sırası ve cerrahi girişim sonrasında ekip halinde çalışma gerekliliği gibi ihtiyaçlar neticesinde anestezi hekimine anestezi uygulamaları sürecinde teknik destek sağlayacak sağlık profesyonellerine gereksinim duyulmuştur. Anestezi programı da bu ihtiyaçlar doğrultusunda gerekli mesleki yeterliliğin kazandırılması amacıyla SHMYO bünyesinde bulunan bir ön lisans programıdır. Ülkemizde anestezi ön lisans eğitiminin öncülüğünü 1984 yılında Hacettepe Üniversitesi yapmıştır. Sonraki yıllarda Trakya Üniversitesi (1986), Ankara Üniversitesi (1988), Ege Üniversitesi (1989) bünyesinde anestezi ön lisans eğitimi verilmeye başlanılmıştır. Vakıf üniversitesi olarak 1999 yılında Kadir Has Üniversitesinde ilk anestezi programı açılmış olup bunu İstanbul Bilim Üniversitesi (2006), Ufuk Üniversitesi (2007) ve Başkent Üniversitesi (2008) takip etmiştir. 2010 yılında 28 üniversitede bulunan anestezi programı 2019-2020 eğitim-öğretim yılı itibariyle 36’sı devlet, 45’i vakıf olmak üzere toplam 81 üniversite/meslek yüksekokulda bulunmaktadır. Son yıllarda anestezi ön lisans eğitimi verilen birimler, hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde olmak üzere eğitimi tamamlanan sağlık personeli bakımından arz-talep dengesini bozacak şekilde artmıştır. Alanında uzman öğretim elemanı eksikliğinin ve bazı eğitim kurumlarının alt yapı ve mesleki uygulamalar için yetersizliğinin eşlik ettiği bu kontrolsüz artış; yeterli düzeyde becerinin kazandırılamamasını, eğitim kalitesinin olumsuz etkilenmesini ve mezun olanlar için ciddi istihdam sıkıntısını da beraberinde getirmiştir. Bu derlemede hekim dışı anestezi çalışanlarının eğitiminin tarihsel süreci, yıllara göre anestezi ön lisans eğitimi verilen okul sayıları ve mezun öğrenci sayılarına ait veriler ve bu veriler kapsamında ülkemizdeki mezun-istihdam ilişkisinin gözetilmesine, yeterli ve kaliteli anestezi eğitiminin verilmesine yönelik öneriler sunulmaktadır.
Description
Keywords
Anestezi, Anestezi Teknikeri, Anestezi Eğitimi