AKRİLONİTRİL POLİMERİZASYON REAKTÖRÜNÜN MODELLENMESİ
No Thumbnail Available
Files
Date
2001
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Poliakrilonitril (PAN), önemli bir tekstil elyafının temel yapısıdır. Çok değişken dünya pazar koşulları ve sıkı rekabet ortamında poliakrilonitril üretiminin istenen yönde gerçekleştirilebilmesi, reaktörün iyi kontrol edilmesine bağlıdır. Bu ise güvenilir bir matematik modelin öncelikle ortaya çıkarılmasını ve benzetiminin yapılmasını gerektirir. Literatür incelendiğinde akrilonitril polimerizasyonuna ilişkin bilgilerin çok kısıtlı olduğu ve özellikle molekül ağırlığının öngörülmesi konusunda büyük eksikliklerin olduğu görülmektedir. Oysa ürünün kalitesini belirleyen önemli parametrelerden bir tanesi ortalama molekül ağırlığı ve bunun dağılımıdır. Bu çalışma, daha önce önerilmiş bir kinetik mekanizma esas alınarak poliakrilonitril üretilen reaktörler için literatüre dayalı kapsamlı bir model ortaya konmuş, modelin değişik koşullarda yatışkın hal ve dinamik çözümleri çıkarılmıştır. Modelin öngördüğü dönüşüm oranları ve ağırlıkca ortalama molekül ağırlıkları literatürden alınan deneysel verilerle karşılaştırılarak değerlendirilmiş; dönüşüm oranlarının çok iyi hesaplanabildiği fakat molekül ağırlıklarındaki uyumun -genel eğilim iyi izlenmekle birlikte- yeterli olmadığı görülmüştür. Ortaya çıkarılan verilerle, poliakrilonitril reaktörlerinin dinamik karakteristikleri aydınlatılmış durumdadır. Polimerlerin molekül ağırlıklarının daha güvenli bir biçimde öngörülebilmesi için polimer momentlerine dayalı yeni bir model oluşturulmuştur.