1990 Almanya'nın birleşmesi sonrası mülkiyet haklarının iadesi: kanuni altyapı-yaşanan sorunlar izlenen politika
No Thumbnail Available
Date
2017
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı
Abstract
Almanya Federal Cumhuriyeti ile Almanya Demokratik Cumhuriyeti’nin 3 Ekim
1990’da yeniden birleşmesindeki temel sorunlardan biri Sovyet işgali sırasında ve
sonrasında Doğu Alman Hükümeti tarafından devletleştirilmiş veya devlet idaresine
alınmış olan milyonlarca hektarlık özel mülkiyetin akıbeti olmuştur. Bu önemli sorunun
hukuki çözümü; birçok yönü ile batı anayasası ve hukuk anlayışının sistematik olarak
ülkenin doğusunda uygulanmasına bir örnek oluşturmaktadır. Esasen Birleşme
Antlaşması, devletleştirilmiş mülklerin iadesinde, Doğu Almanya’yı her zaman Federal
Cumhuriyet’in bir parçası olarak ve son kırk yıldan beri doğu rejimi tarafından yok
sayılan batılı yasalara tabi olarak görmüştür. Bir ölçüde, mülklerin iadesi konusu,
batının geçmişi geriye alma çabası olarak da kabul edilebilir ve bu çaba birleşme
sürecinde vatandaşlık ve sosyal haklar gibi başka alanlarda da kendini göstermiştir.
Buna rağmen birleşmede batının menfaatleri, mülklerin iade sürecine tamamen hâkim
olamadığı dikkati çekmektedir.
Birleşme Antlaşması ile Doğu Almanya’daki geniş tarımsal kooperatiflerdeki haklarının
devam edebilmesi ve hatta batıda bile etkisini gösterebilecek bir sistem olarak
korunması sağlanmıştır. Mülkiyet konusundaki anayasal ve hukuki düzenlemeler batı ve
doğu Alman vatandaşları arasında mülklerin yasal hakları konsusunda ihtilaflara neden
olmuştur. Birleşme Anlaşmasının gayrimenkul mülkiyeti, hakkın iadesi ve kullanımı ile
ilgili doğurduğu sonuçlar yönünden Doğu Almanya deneyimi, diğer eski doğu bloku
ülkelerinden farklı özelliklere sahip olup, bu deneyimin hemen her ülkede gayrimenkul
geliştirme ve ilgili diğer disiplinlerde yeterince bilinmediği ve konunun öneminin
anlaşılmadığı dikkati çekmektedir.
Description
Keywords
Mülkiyet hakkı, mülklerin iadesi, devletleştirme, Birleşme Antlaşması ve Ortak Bildiri