Sosyal Öykü Bilimsel-Dayanaklı Bir Uygulama mıdır? Bir Meta-Analiz ve Kapsamlı Betimsel Analiz Çalışması
No Thumbnail Available
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Abstract
Sosyal öykülerin bilimsel dayanağına ilişkin tartışmalar devam etmektedir ve alanyazında gerçekleştirilmiş olan meta-analiz çalışmaları sosyal öykülerin bilimsel dayanağının henüz oluşmadığını göstermektedir.
Yöntem: Bu çalışmada hem uygun davranışların artırılmasında hem de uygun olmayan davranışların azaltılmasında sosyal öykülerin kullanıldığı Haziran 2020 tarihine kadar yayımlanmış araştırmalar değerlendirilerek betimsel ve meta-analiz gerçekleştirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda, tek-denekli araştırma metodolojisiyle tasarlanmış, uluslararası hakemli dergilerde yayımlanmış ve tek-denekli araştırmalar için belirlenmiş olan niteliksel göstergeleri karşılayan yedi çalışmaya ulaşılmıştır. Ardından, bu yedi çalışmanın ‘İyileşme Oran Farkı (İOF [Improvement Rate Difference-IRD])’ tekniği kullanarak etki büyüklükleri hesaplanmıştır.
Bulgular: Çalışma sonuçları, analiz edilen araştırmaların etki büyüklüklerinin yüksek olduğunu ve sosyal öykülerin 5-3-20 kuralını karşıladığını göstermektedir. Ayrıca, çalışma sonuçları sosyal öykülerin genellikle uygun davranışların arttırılmasında kullanıldığını göstermektedir. Bununla birlikte çalışmada, katılımcıların büyük çoğunluğunun otizm spektrum bozukluğu tanısına sahip olduğu ve ilkokul çağındaki bireyler olduğu bulgularına ulaşılmıştır.
Tartışma: Bu çalışma, sosyal öyküleri bilimsel-dayanaklı uygulamalar arasında olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, sosyal öykülerin farklı gelişimsel yetersizliklere sahip, farklı yaş gruplarındaki bireylerle etkililiğin sınanması gerekmektedir. Ayrıca, sosyal öykülerin bilimsel-dayanaklı olma ölçütlerini karşılamış olsa dahi halen konuya ilişkin nitelikli araştırma gereksinimi devam etmektedir.
Description
Keywords
Bilimsel-dayanaklı uygulamalar, tek denekli araştırmalar, meta-analiz