Otizm spektrum bozukluğu olan ve normal gelişen çocuklarda sözdiziminin ve sözcük dağarcığının zihin kuramı ile ilişkisinin incelenmesi
| dc.contributor.advisor | Acarlar, Funda | |
| dc.contributor.author | Kaysılı, Bahar Keçeli | |
| dc.contributor.department | Özel Eğitim | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-28T13:08:15Z | |
| dc.date.available | 2022-06-28T13:08:15Z | |
| dc.date.issued | 2012 | |
| dc.description.abstract | This study examined the relationship between syntax, vocabulary and theory of mind in children with autism spectrum disorders (ASD) and in typically developing (TD) children by utilizing the ex post-facto design. The participants were 30 children with ASD and 30 TD children whose Test of Early Language Development (TELD) expressive language age scores were at least 4 years old. In the ASD and TD groups half the children passed ToM tasks whereas half didn?t. Children with ASD and TD children were matched on mean length of utterance (MLU) and theory of mind (ToM) ability.ToM ability was assessed on a battery of tasks. Language assessment consisted of criterion referenced tasks of comprehension and expression of sentential complements with communication verbs, relative clause and belief term tasks. Language samples were also collected and analyzed for MLU, Number of Different Words (NDW), sentential complements, relative clauses, adverbial clauses and mental state vocabulary.The findings revealed that the children with ASD and TD children who passed ToM tasks performed similarly on language measures except the relative clause performance. Morphosyntax (MLU) is a particularly predictor of ToM performance in children with ASD and in TD children. Besides the relationship between language and ToM were, more evident in children with ASD than the one in TD children. Furthermore, the results suggest that the sentential complements (-DIK) was the strongest predictor in TD children?s ToM performance whereas in children with ASD, relative clause (-An) and sentential complements predicted ToM performance. Children?s use of mental state verbs and vocabulary (NDW) were not related to the performance on ToM tasks.The theoretical implications of these findings are discussed. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Nedensel karşılaştırma deseni kullanılarak planlanan bu araştırmada, otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan ve normal gelişen (NG) çocuklarda, zihin kuramı ile sözdizimi ve sözcük dağarcığı arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma grubunu, Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi (TEDİL) ifade edici dil eşdeğer yaşları en az 4 olan 30 OSB olan ve 30 NG çocuklar oluşturmuştur. Araştırma grubunda yer alan OSB olan ve NG çocukların 15'i zihin kuramında başarılı 15'i başarısızdır. OSB olan ve NG çocuklar ortalama sözce uzunluğu (OSU) ve zihin kuramı performanslarına göre eşleştirilmişlerdir.Zihin kuramı becerileri bir grup işlemle değerlendirilmiştir. Dilde isim yan tümcelerini, sıfat yan tümcelerini ve zihinsel durum ifade eden eylemleri anlama ve kullanma ölçüt bağımlı işlemlerle değerlendirilmiştir. Ayrıca çocuklardan dil örnekleri alınarak OSU, Farklı Sözcük Sayısı (FSÖZS), isim yan tümceleri, sıfat yan tümceleri, zarf yan tümceleri ve zihinsel durum ifade eden eylem kullanımı hesaplanmıştır.Araştırma sonuçları, zihin kuramında başarılı olan OSB olan çocuklarla, NG çocukların, incelenen dil ölçümlerinde, sıfat yan tümceleri dışında benzer performans gösterdiklerini ortaya çıkarmıştır. OSB olan ve NG çocuklarda biçimbirimbilgisi/sözdiziminin (OSU), zihin kuramını yordadığı görülmüştür. Biçimbirimbilgisi/sözdizimi ile zihin kuramı arasında gözlenen bu ilişki OSB olan çocuklarda, NG çocuklara göre daha güçlü çıkmıştır. Ayrıca NG çocuklarda isim yan tümcesinde -DIK eylemsisi, OSB olan çocuklarda ise isim yan tümcesinde -DIK eylemsisi ile sıfat yan tümcesinde -An eylemsisi kullanımının, zihin kuramını yordadığı bulunmuştur. Sözcük dağarcığı (FSÖZS) ve zihinsel durum ifade eden eylemler, hem NG hem de OSB olan çocuklarda zihin kuramı ile ilişkili bulunmamıştır.Bu sonuçlar teorik açıklamalar bağlamında tartışılmıştır. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/82378 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Otizm spektrum bozukluğu | tr_TR |
| dc.subject | zihin kuramı | tr_TR |
| dc.title | Otizm spektrum bozukluğu olan ve normal gelişen çocuklarda sözdiziminin ve sözcük dağarcığının zihin kuramı ile ilişkisinin incelenmesi | tr_TR |
| dc.title.alternative | The relationship between syntax, vocabulary and theory of mind in children with autism spectrum disorders and in typically developing children | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |