Kibyra Antik Kenti'nden 2013-2018 yılları arasında çıkarılan insan iskeletlerinin paleoantropolojik analizi
| dc.contributor.advisor | Erol, Ayla Sevim | |
| dc.contributor.author | Aladağ, Büşra | |
| dc.contributor.department | Paleoantropoloji | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2021-11-23T11:42:10Z | |
| dc.date.available | 2021-11-23T11:42:10Z | |
| dc.date.issued | 2020 | |
| dc.description.abstract | Kibyra Antique City is located in a hilly area in the west of Gölhisar district of Burdur Province. The ongoing excavations in the city were started in 2006 and the study material consists of human skeletons that were unearthed between 2013-2018. Except for 23 cremation graves dating to the Hellenistic Period, the tombs belong to the Roman Period and Early Roman Period. Paleoantopological studies were conducted on 215 human skeletons from different graves and burial types and the results were compared with other contemporary ancient Anatolian populations. As the result of this study on 215 individuals, it has been found out that: 126 are adults (85 men- 41 women), 3 are fetuses, 33 are children, 10 are infants, 13 are adolescents, and 30 are individuals whose age estimates and sex determinations could not been done. The rate of infants/children /adolescents in the population is 27 %, the rate of adults is 59 %, and the rate of individuals whose age estimates and sex determinations could not been done is 14 %. Total value of the individuals whose age has been estimated, 11 % are advanced adults, 58.73 % are middle adults and 30.37 % are young adults. The average life expectancy for individuals under 20 years of age in the population has been calculated as 7.83 years. The average life expectancy for women is 38.23 years and the average life expectancy for men is 38.94 years. As a result of the calculations of the height of the Kibyra people, the average height of the male individuals was calculated as 163.76 cm according to Pearson, 167.03 cm according to Trotter-Gleser, and 166.63 cm according to the Sağır. The average height of the female individuals was calculated as 151.54 cm according to Pearson, 155.03 cm according to Trotter-Gleser and 156.31 cm according to Sağır. In the Kibyra population, 13 different pathological lesions were identified in 192 individuals. These lesions can be listed as; infection (2,8%) , trauma (6,25%), cribra orbitalia (1,56%), osteophyte (1,56%), arthritis (2,60%), rheumatoid arthritis (4,68%), entosopathy (2,08%), syphilis (1,56%), periostitis (1,56%), osteomyelitis (0,52%), vertebral osteophyte (17,94%), Schmorl nodes (3,84%) and multiple block vertebrae (2,56%). A total of 1126 permanent teeth were examined and tooth decay (6,68%), dental calculus (4%), abscess (2%), hypoplasia (0,6%) and antemortem tooth losses (13,29%) were observed in the teeth and jaws. The degree of dental wear in Kibyra people was determined as 4-5 degrees. As a result of this study, the demographic, morphological and health structures of the people in Kibyra were presented and compared with contemporary societies. It has been determined that the health structures and socio-economic levels of the people of Kibyra are at a better level than their contemporary societies. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Kibyra Antik Kenti, Burdur İli Gölhisar İlçesinin batısında tepelik bir alanda yer almaktadır. Kentte devam eden kazılar 2006 yılında başlamış olup çalışma materyalini 2013-2018 yılları kazı çalışmaları arasında çıkarılan insan iskeletleri oluşturmaktadır. Hellenistik Döneme tarihlendirilen 23 adet kremasyon mezar dışındaki diğer mezarlar Roma Dönemi ve Erken Doğu Roma Dönemi'ne aittir. Farklı mezar ve gömü tiplerinden oluşan 215 adet insan iskeleti üzerinde paleoantopolojik çalışmalar yapılarak, Kibyra'nın çağdaşı olan diğer Anadolu toplumlarıyla karşılaştırılmıştır. Paleodemografi çalışmaları sonucunda; 215 bireyin 126'sının yetişkin (85 erkek- 41 kadın), 3'ünün fetüs, 33'ünün çocuk, 10'unun bebek, 13'ünün adölesan ve 30'unun ise yaş tahminleri ve cinsiyet tayinleri yapılamamış bireylerden oluştuğu anlaşılmıştır. Toplumdaki bebek/çocuk/adölesanların oranı % 27, yetişkinlerin oranı % 59, yaş tahminleri ve cinsiyet tayinleri yapılamamış bireylerin oranı ise % 14 olarak tespit edilmiştir. Yaş tahminleri yapılmış yetişkin bireylerin % 30,27'si genç erişkin, % 58,73'ü orta erişkin, % 11'i ise ileri erişkin olarak belirlenmiştir. Popülasyonu oluşturan 20 yaş altı bireylerin ortalama yaşam uzunluğu 7,83 yıl olarak hesaplanmıştır. Kadınların ortalama yaşam uzunluğu 38,23 yıl erkeklerin ortalama yaşam uzunluğu ise 38,94 yıl olarak hesaplanmıştır. Kibyra insanlarının boy uzunluklarının hesaplamaları sonucunda; erkek bireylerin boyları Pearson'a göre 163,76cm, Trotter-Gleser'e göre 167,03cm, Sağır'a göre ise 166,63 cm olarak hesaplanmıştır. Kadın bireylerin boyları ise; Pearson'a göre 151,54 cm, Trotter-Gleser'e göre 155,03 cm, Sağır'a göre 156,31 cm olarak hesaplanmıştır. Kibyra popülasyonunda paleopatoloji çalışmaları yapılan 192 bireyde 13 farklı patolojik lezyon belirlenmiştir. Bu lezyonlar; lezyonlar; enfeksiyon (%2,8), travma (%6,25), cribra orbitalia (%1,56), osteofit (%1,56), artirit (%2,60), romatoid artirit (%4,68), entosopati (%2,08), sifiliz (%1,56), periostit (%1,56), ostomyelit (%0,52), vertebral osteofit (%17,94), schmorl nodülleri (%3,84) ve çoklu blok vertebra (%2,56) olarak sıralanabilir. Bu çalışma kapsamında toplam 1126 daimi diş incelenmiş olup bu incelemeler sonucunda dişlerde ve çenelerde, diş çürüğü (%6,68), diş taşı (%4), apse (%2), hypoplasia (%0,6) ve antemortem diş kayıpları(%13,29) tespit edilmiştir. Kibyra insanlarındaki diş aşınma derecesi ise 4-5 derece olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda Kibyra insanlarının demografik, morfolojik ve sağlık yapıları ortaya konulmuş ve çağdaşı olan diğer toplumlarla karşılaştırılmıştır. Kibyra insanlarının sağlık yapıları ve sosyo-ekonomik düzeylerinin, çağdaşı olan toplumlara göre daha iyi bir seviyede olduğu belirlenmiştir. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/76265 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Kibyra | tr_TR |
| dc.subject | Paleodemografi | tr_TR |
| dc.subject | Paleopatoloji | tr_TR |
| dc.title | Kibyra Antik Kenti'nden 2013-2018 yılları arasında çıkarılan insan iskeletlerinin paleoantropolojik analizi | tr_TR |
| dc.title.alternative | The paleoanthropological analysis of human skeletons excavated between the years of 2013 and 2018 in Kibyra ancient city | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |