Browsing by Author "Demirel, Funda"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    John Dewey ve İsmail Hakkı Tonguç'ta insan doğası ve eğitim ilişkisi
    (Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2022) Demirel, Funda; Erdem, Hasan Haluk; Other
    Bu çalışmada, düşünce ve uygulamaları ile eğitim bilimleri alanyazınında önemli etkileri görülen John Dewey'in ve İsmail Hakkı Tonguç'un eğitim düşünceleri ve uygulamalarının temelini oluşturan insan doğası anlayışlarının tespiti ve onların insan doğası kavramının bileşenleri çerçevesinde, insan doğası ve eğitim ilişkisi bağlamında düşünsel bir tez ortaya konularak, eğitim aracılığıyla insanlarda nasıl değişiklikler meydana getirilebileceğinin tartışılması amaçlanmıştır. Çalışmada, insan doğasının ne anlama geldiği, ne tür bir şey olduğuna ilişkin Dewey'nin ve Tonguç'un görüşleri incelenmiş ve bu görüşler ışığında, bu düşünürlerin bireylerde oluşturmaya çalıştıkları karakter özellikleri ile bunların eğitim, düşünce ve uygulamalarına nasıl yansıdığı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Dewey'in ve Tonguç'un düşünceleri karşılaştırmalı olarak incelenmiş, eğitim aracılığıyla insanda ne gibi değişiklikler yapılabileceği araştırılmıştır. Evrende insanlığın var oluşunu sürdürebilmesi için eğitime duyulan ihtiyaç yadsınamaz bir gerçektir. Tüm tarihsel süreç incelendiğinde, insanlara ne öğretilmesi gerektiği ve bu bilgilerin nasıl öğretileceği hakkında birçok görüşün ortaya atıldığı görülmektedir. Bu görüşler incelendiğinde ise temelde esas alınan hususun insan doğası olduğu anlaşılmaktadır. İnsan doğasının ne olduğunun belirlenmesine yönelik tartışmaların sonucunda varılan noktalar, eğitim çıktılarında karşılaşılan problemlerin kökenini etkileyecek ve yapılması planlanan yeni uygulamaları belirleyecektir. Dolayısıyla, bu araştırmada "insan doğası" kavramı önemli bir yer tutmuştur. Nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama (doküman inceleme) tekniği ile yapılan bu araştırmada, Dewey'in ve Tonguç'un eserleri ile bu eserler hakkında yazılmış diğer kaynaklardan yararlanılmıştır. Dewey ve Tonguç'un düşünsel kökleri; bu düşünürlerin insan doğası anlayışları ile felsefe ve eğitim çıktıları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Her iki eğitim bilimcinin eserlerinde yaşadıkları dönemin gereksinimlerine uygun bir eğitim felsefesi benimsedikleri ve düşüncelerini eğitim aracılığıyla gerçekleştirmeye çalıştıkları dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, bu düşünürler, öncelikle geçmiş zamanların yerine kendi zamanlarının koşullarına göre insan doğasının belirlenmesini önemsemektedirler. Bu nedenle olsa gerek ki bu düşünürler, eğitimin amaçları ile yöntemlerinin yeniden inşasında insan doğası tanımlamalarından yararlanmışlardır. İlerlemeci eğitim anlayışlarında evrensel değerleri benimseyen Dewey ve Tonguç, bireylerden bu değerleri benimsemelerini ve ortak paydada bir yaşama bilincine sahip olmalarını beklemektedir. Dewey, insanı sosyo-psikolojik bağlamda değerlendirirken; Tonguç, insanı evrensel değerler ile birlikte sosyo-kültürel bağlamda yakın çevresi ile düşünmektedir. Tonguç, bu bakış açısıyla, ilerlemeci ve hümanist bir eğitim felsefesi benimsemiş olan Köy Enstitüleri'ni hayata geçirmiş ve günümüzde bile tartışılagelen örnek bir uygulama sunmuştur.
  • No Thumbnail Available
    Item
    John Dewey ve İsmail Hakkı Tonguç’un düşüncelerine göre insan doğasının eğitimle ilişkilendirilmesi
    (Ankara Üniversitesi, 2019) Demirel, Funda; https://orcid.org/0000-0002-6956-7377; Eğitim Bilimleri Fakültesi
    Eğitim, insanlık tarihi boyunca önemsenen bir konu olmuştur. Bu tarihsel süreçte, insanlara ne öğretileceği ve nasıl öğretileceği ile ilgili birçok görüş ortaya çıkmıştır. Bu görüşlerin ortaya çıkmasında insan doğasına ilişkin temellendirmeler görülmektedir. İnsan doğasının ne olduğunun belirlenmesi eğitimin amacını da belirleyecek olan öğedir. Dolayısıyla bu araştırmada insan doğası kavramı önemli bir yer tutmuştur. Çalışmanın odağında, yaşadıkları dönemde düşünce ve uygulamaları ile eğitim bilimleri alanyazınında önemli etkileri görülen John Dewey ve İsmail Hakkı Tonguç’un insan doğasına ilişkin görüşlerinin eğitim üzerindeki yansımalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Dewey ve Tonguç’un insan doğasına ve eğitime ilişkin görüşleri ortaya konularak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Doküman incelemesi modeli ile yürütülen bu araştırmada Dewey ve Tonguç’un eserleri ve onlar ile ilgili yazılmış eserlerden yararlanılmıştır. Yaşadıkları dönemin gereksinimlerine uygun bir eğitim felsefesi benimsedikleri ve düşüncelerini eğitim aracılığıyla gerçekleştirmeye çalıştıkları dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, düşünürlerin öncelikle insan doğasının belirlenmesine önem verdikleri düşünülmektedir. Bunun nedeni, eğitimin amaçları ile yöntemlerinin belirlenmesinde insan doğası tanımlamalarından yararlanmaları olarak görülmüştür. Evrensel değerleri benimseyen Dewey ve Tonguç, eğitim aracılığıyla yetişecek bireylerin de bu değerleri benimsemelerini ve ortak paydada yaşama bilincine sahip olmalarını beklemektedir. Dewey ile aynı evrensel değerlere sahip olan Tonguç, evrensel değerler ile birlikte insanı sosyo-kültürel bağlamda yakın çevresi ile düşünerek Köy Okulları gibi ilerlemeci eğitim felsefesini benimsemiş bir uygulamayı yaşama geçirmiş ve günümüze değin tartışılagelen örnek bir uygulama sunmuştur.