Ankara Üniversitesi Afet ve Risk Dergisi

Permanent URI for this community

https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/70009

Browse

Browsing Ankara Üniversitesi Afet ve Risk Dergisi by Author "Arslanoğlu, Ali"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    Sağlık İnanç Modeli’ne dayalı acil durum afetlere bireysel hazırlık ve bunları etkileyen faktörler
    (Ankara Üniversitesi, 2023) Arslanoğlu, Ali; Erdoğan, Mustafa; Düdükcü, Yalçın; Keçeli, Serdal
    Çalışmanın amacı daha önce afet yaşamış kişilerin Sağlık İnanç Modeline göre acil durum/afet bilinci ve algılarına etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Bu çalışma tanımlayıcı ve kesitsel tipte planlanmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür taraması yapılarak, Sağlık İnanç Modeli’ ne dayalı alt faktörlerin tanımlanması ile oluşturulan anketlerle elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini Kocaeli/Gölcük ilçesinde yaşayan 25.000 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçiminde tabakalı örneklem metodu kullanılmıştır. Örneklem tespitinde Kocaeli Gölcük ilçesinde özellikle 1999 yılında yıkımın fazla olduğu merkez mahallelerde yaşayanlar çalışma kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda hazırlanan anket katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ile ilgili 14 soru ve Sağlık İnanç Modeli 33 maddesinden oluşmaktadır. Anketlerde verilen cevapların farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t testi ve tek yönlü ANOVA testi uygulanmıştır. Alt boyutlar arasındaki ilişkiyi görmek içinde Kolerasyon testi uygulanmıştır. Araştırmaya katılanların %62,9’unun erkek olduğu, %70,8’inin evli olduğu, %28,1’inin 26-33 yaş aralığında olduğu, %34,2’nin lise mezunu olduğu, %61,8’inin kamu çalışanı olduğu, %58,5’inin daha önce afet yaşadığı, %53,1’inin 17 Ağustos 1999 Marmara Depremini yaşamadığı, %71’inin acil durum/afetlere hazırlıklı olmadığı, %87,9’unun bireysel acil durum/afet çantasının olduğu, %50,4’ünün acil durumlar/afetler konusunda eğitim almadığı, %54,5’inin ilk yardım eğitimi almadığı, %83,3’ünün temel afet bilinci eğitimi almadığı, %97,1’inin toplum afet gönüllüsü eğitimi almadığı son olarak %4,7 sinin diğer eğitimleri aldığı görülmektedir. Öz yeterlilik ile eyleme geçiriciler arasında İstatistiksel olarak anlamlı, pozitif, doğrusal ve orta düzey bir ilişki vardır. Öz yeterlilik ile algılanan engeller arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif, doğrusal ve çok zayıf bir ilişki vardır. Genel olarak bakıldığında, daha önce acil durumlar ve afetler ile doğrudan veya dolaylı şekilde bu durumu yaşamış ya da duyduklarından dolayı endişe ve korkuya kapılmış, böyle bir durumla bir daha karşı karşıya gelmemeyi isteyen ve bunu istese de bunun kaçınılmaz bir gerçek olduğunun farkında olan çalışanlar, kendilerini afet bilinçlerini, duyarlılıklarını, algıladıkları engelleri ve yararlarını, eyleme geçirici ve öz yeterlilik algılarını böylesi durumlara hazır hale getirmişlerdir.